Thema 3
Duurzaamheid en arbeidsparticipatie
doelen
Rd4 draagt bij aan een duurzame samenleving en duurzame werkgelegenheid.
Rd4 richt zich op het maatschappelijk belang. Dit betekent dat Rd4 blijft werken aan het verduurzamen van haar bedrijfsvoering (planet) en het duurzaam inzetten van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt (people), afgestemd op de markt met een robuust financieel perspectief (profit). Hierin sluit Rd4 aan op de beleidswensen van haar gemeenten.
Het doel dat hierbij past:
- Reductie CO2-footprint: 20% daling 2026 (t.o.v. 2020)
- Arbeidsparticipatie: behoud van 180 werkplekken tot en met 2026
Context
Rd4 heeft, als publieke organisatie, een verantwoordelijkheid om weloverwogen en duurzame keuzes te maken bij het inrichten en organiseren van de eigen bedrijfsvoering. De kwaliteit en duurzaamheid van de bedrijfsvoering stralen af op de deelnemende gemeenten. Kortom, Rd4 heeft een voorbeeldfunctie. In de komende jaren ziet Rd4 de volgende ontwikkelingen.
Duurzaamheid
In de logistiek sector wordt gewerkt aan duurzame mobiliteit. In het klimaatakkoord is het streven vastgelegd om emissievrij te rijden per uiterlijk 2050: ook de stadslogistiek wordt hierdoor geraakt. De verwachting is dat steeds meergemeenten een zero emissiezone gaan invoeren vanaf 2025. Dit heeft grote consequenties voor het huidige wagenpark en de benodigde infrastructuur.
Op dit moment is de sector hier nog niet klaar voor. Het is, bijvoorbeeld, nog onduidelijk welke duurzame technologie haalbaar is (o.a. waterstof, elektriciteit) en hoe de duurzame infrastructuur wordt ingericht. Toch is het van belang om tijdig stappen te zetten. De sector doet lange termijninvesteringen, waardoor eventuele ambities van gemeenten voor 2030 in de komende jaren al kunnen leiden tot andere investeringskeuzen.
Ook op andere terreinen liggen er kansen. De komende jaren kunnen deze worden opgepakt. Denk daarbij aan circulaire inkoop (overheid draagt bij als ‘launching customer’), water hergebruik en duurzame energieopwekking.
Arbeidsparticipatie
Op dit moment biedt Rd4 aan ongeveer 180 doelgroep-medewerkers werkgelegenheid. Daarmee is Rd4 één van de belangrijkste sociaal werkgevers in de regio. Veel van deze medewerkers komen uit de ‘wet sociale werkvoorziening’. Dit blijft, ondanks recente discussie hierover, echter nog een eindige regeling, waarop momenteel geen nieuwe instroom is.
Voor sommige van onze circulaire activiteiten willen wij doelgroepmedewerkers inzetten. Rd4 moet zich, net als andere sociale werkgevers, voorbereiden op een andere instroom van doelgroep-medewerkers. Het zijn nog steeds dezelfde mensen, maar de regelingen zijn anders (Participatiewet, schoolverlaters, etc) en Rd4 heeft te maken met verschillende partijen (o.a. WSP en re-integratiebedrijven). Dit vormt een uitdaging en maakt het lastig voor Rd4 om doelgroepmedewerkers langdurig in te zetten.
Onze collega's: John en Mark
Strategie
Duurzaamheid en circulaire economie gaan hand in hand. Rd4 staat voor duurzaamheid; ook in de manier waarop Rd4 haar dienstverlening levert en de kansen die zij mensen biedt. Rd4 kent de ambitie van haar gemeenten en als publieke dienstverlener draagt Rd4 hier actief aan bij. Rd4 selecteert duurzaamheidsmaatregelen, die passen binnen het - door Bestuur vastgestelde - budget en kaders.
Rd4 voorziet de opkomst van emissievrije zones, waardoor de inzamelvoertuigen van Rd4 aan strenge(re) eisen moeten voldoen. Daarom werkt Rd4 - in fases - toe naar (steeds meer) emissievrij rijden. Dit kan Rd4 niet alleen. Daarom zoekt Rd4 hiervoor de samenwerking op met andere (Zuid) Limburgse partijen om een duurzame mobiliteit (en infrastructuur) te ontwikkelen.
Ook in de bedrijfsvoering wil Rd4 duurzaamheid zichtbaarder maken: voor medewerkers en andere stakeholders. Daarbij denken wij ook aan kleinere zaken: o.a. bedrijfskleding, voertuigen, kantoorartikelen, kantoormeubilair. Onze duurzaamheidsstrategie moet ook mensen ondersteunen in hun intrinsieke motivatie. ‘Zien, voelen, proeven!’ Rd4 geeft het goede voorbeeld: wij hanteren circulaire inkoopcriteria en kiezen voor duurzame huisvesting en facilitaire voorzieningen.
Voor Rd4 is het een uitdaging om sociale werkgelegenheid te behouden. Het werk verandert namelijk: meer mechanisatie en hogere arbeidseisen. Toch wil Rd4 hiernaar blijven streven. We zetten in op een andere mix van doelgroepers en benutten nieuwe circulaire activiteiten om mensen blijvend in te kunnen zetten. Dit vraagt wel om het beter stroomlijnen van de instroom.
Doelstelling
Rd4 vervult een voorbeeldfunctie door een significante bijdrage te leveren aan een schonere en groenere inzameling en reiniging. Ook moét Rd4 tijdig anticiperen op toekomstige milieuwetgeving, waarbij alleen nog emissievrije voertuigen worden toegelaten tot centrumgebieden. Daarom geeft Rd4 een vervolg aan het duurzaamheidsprogramma van de vorige planperiode.
Het doel is om de CO2-footprint met 20% te verminderen per 2026 (t.o.v. referentiejaar 2020). Ook zet Rd4 in op het behoud van 180 sociale werkplekken tot en met 2026 binnen de organisatie. Het betreft vooral een inspanningsverplichting. Rd4 is mede afhankelijk van haalbare duurzaamheidstechnologie en de ontwikkeling van het sociaal domein.
Indicatoren
- Goedgekeurd transitieplan voor ‘emissievrij rijden’ (strategische investeringsanalyse), startend in de binnenstad. Per 2026 gereed voor één emissievrije zone
- Circulaire inkoop: toepassen van secundaire grondstof als inkoopcriterium. Minimaal laten meewegen van 2 duurzaamheidsaspecten bij inkoop
Strategische activiteiten
Rd4 richt zich de komende jaren op de volgende strategische activiteiten:
Inrichten van duurzaamheidsbudget, inclusief kaders en criteria
Uitwerken van een transitieplan, startend met lichtere voertuigen en investering in (bijvoorbeeld) laadcapaciteit. Vervolgens verduurzamen van zwaardere voertuigen
Ontwikkeling en implementatie van duurzaamheids-KPI. Dit om het doel te monitoren
Aangaan samenwerking met duurzaamheidspartners
Onderzoek naar kansen voor andere wijze van vervoer (‘modal shift’): afgestemd in ‘Zuid-Limburg Bereikbaar’
Aanpassen inkoopproces: introductie van nieuwe inkoopcriteria
Communicatie: meer zichtbaar maken van duurzaamheid: intern en extern. Bijvoorbeeld, met het houden van een (interne) ‘samen steeds slimmer’ campagne