Thema 1

Circulaire economie en grondstoffen-management

doel

Ontwikkelen van regionaal grond-stoffenbedrijf

Rd4 ontwikkelt grondstoffenmanagement en is dé regionale circulaire partner.

Wij maken circulariteit zichtbaar: voor gemeenten, burgers en bedrijven! Rd4 is hét regionale grondstoffenbedrijf en combineert daarvoor fijnmazige logistiek met grondstoffenmanagement en publiek ondernemerschap. Rd4 wordt (h)erkend als een belangrijke partner in de regionale circulaire economie.

Het doel dat hierbij past:

  • Gefaseerde ontwikkeling van faciliteiten (op-, overslag, sorteercentra, kringloopactiviteiten en milieuparken)

Context

Wereldwijd is het besef aanwezig dat we moeten veranderen van een lineaire economie naar een circulaire economie. De vraag naar grondstoffen voor bijvoorbeeld eten, elektrische apparaten en kleding neemt wereldwijd sterk toe. Nederland wil zo snel mogelijk circulair worden. Het doel: Nederland volledig circulair in 2050. Dit is o.a. uitgewerkt in het VANG-programma, Grondstoffen-akkoord en het Uitvoeringsprogramma Circulaire Economie 2019-2023. Ook op lokaal en regionaal niveau wordt hieraan gewerkt.

Juist in Limburg liggen er circulaire kansen: voor het opwerken van circulaire stromen naar nieuwe grondstoffen. Deze zijn bereikbaar door samenwerking tussen gemeenten, bedrijfsleven, kennisinstituten en anderen. En door slimmer om te gaan met grondstoffen. Grondstoffenmanagement is dé manier om de kosten beheersbaar te houden én te werken aan circulaire grondstofketens. Op de weg naar een circulaire samenleving moeten de volgende drempels worden overwonnen.

  • Gebrek aan transparantie in herkomst, samenstelling en verwerking grondstoffen
  • Onvoldoende schaalniveau voor ontwikkelen van kansrijke initiatieven
  • Logistieke randvoorwaarden om circulaire grondstoffen te vervoeren
  • Beperkte kennis van circulaire businessmodellen
  • Onvoldoende samenwerking in de keten
Grondstoffenmanagement vraagt om publiek ondernemerschap met als ultieme doel: een circulaire samenleving.

Een gezamenlijke aanpak draagt bij aan het ontwikkelen van de circulaire economie. Op lokaal niveau moet daarbij de burger niet worden vergeten. Er is een risico dat het draagvlak onder burgers afneemt; zeker bij complexe afvalregels en toenemende kosten.

Strategie

Rd4 gelooft in grondstoffenmanagement: zoveel mogelijk binnen onze regio en waar nodig of nuttig op Limburgse schaal. Rd4 beschikt al over de benodigde faciliteiten en wil een prominente rol in het bouwen aan een samenwerking in grondstoffenmanagement: door opbouw kennis, faciliteiten en gastheerschap. We zoeken, samen met partners, naar slimme mogelijkheden om onze grondstofketens circulair te maken. In de afgelopen jaren hebben wij al successen behaald: bijvoorbeeld door voorbewerken of sorteren van verschillende stromen (textiel, kringloopgoederen, oud papier/karton en e-waste). In de komende periode breiden wij dit verder uit. Door kennis op te bouwen van grondstofketens en met inzet van onze regionale faciliteiten (op- en overslag, sorteren en bufferen) slagen wij erin om onze grondstoffen (circulaire stromen) weer terug in de keten te brengen. Meer inzicht in de keten leidt bovendien tot effectiever keuzen en een sterkere kostenbeheersing. Eén kader waarbij duidelijk is: Rd4 gaat niet ‘in de eindverwerking.

Grondstoffenmanagement vraagt daarbij om publiek ondernemerschap. We werken daarom een ontwikkelplan uit, inclusief mijlpalen, groei in activiteiten, rendementsprognose en een scherpe risicobeoordeling. Het Bestuur stelt hiervoor de kaders vast en per stap besluit het Bestuur uiteindelijk tot ‘go’ of ‘no go’. Voor de grote stromen (zoals Restafval-, GFT- en PMD-afval) blijft Rd4 vooral samenwerken via Afval Samenwerking Limburg. Maar ook voor minder volumineuze stromen zal Rd4, afhankelijk van de minimaal benodigde schaal, zoeken naar samenwerking. Dit kan in de regio, maar ook daar buiten.

RD4U kringloopshop: Heerlen

RD4U kringloopshop: Heerlen

Verder wil Rd4 ook circulariteit zichtbaar maken: voor onze burgers, gemeenten, bedrijven én onze medewerkers. Circulaire communicatie (‘afval is de grondstof van morgen’) heeft namelijk impact. Burgers en bedrijven raken gewend hieraan en ervaren aan den lijve wat dit betekent! Dit zorgt voor draagvlak en bewustwording. In de komende jaren geven wij dit extra aandacht:

  • Een kringloopcentrum is meer dan een winkel! Het is een plek waar de circulariteit zicht- en voelbaar wordt. Circulariteit wordt hier letterlijk en figuurlijk verkocht en aan de man gebracht, dichtbij als nooit te voren
  • Milieuparken (waar burgers afval brengen) van nú zijn dé markante steunpilaren van de toekomstige regionale circulaire economie. Rd4 bouwt deze om tot herkenbare grondstofparken, waar burgers met plezier hun grondstoffen komen aanbieden

Doelstelling

We benutten kansen vanuit onze grondstoffen: betere kostenbeheersing, meer circulariteit en/of meer werkgelegenheid. Om dit vorm te geven, stelt Rd4 zich de komende jaren het gefaseerd en planmatig ontwikkelen en exploiteren van haar faciliteiten tot doel. Rd4 heeft hiervoor al (extra) fysieke ruimte verworven.

thema-1

Rd4 zet de beschikbare faciliteiten vooral in voor op- en overslag, sorteren en bufferen van diverse grondstoffen.

Daarbij is de prioriteitsvolgorde:

  • Exploitatie voor onze gemeenten
  • Gezamenlijke exploitatie met medeoverheden (en hun samenwerkingsverbanden)
  • Samenwerken met bedrijfsleven en andere circulaire partijen

Wij pakken projectmatig onze milieustraten en onze kringloopactiviteiten aan. En verder bundelen wij onze grondstofexpertise binnen Rd4. Hiermee investeert Rd4 in kennis en zoekt Rd4 - waar nuttig en nodig - samenwerking om grondstoffenkennis (beter) te borgen. Waar kansen liggen voor circulaire werkgelegenheid richt Rd4 zich bij voorkeur op partners binnen Limburg. Daarnaast blijft Rd4 samenwerking zoeken met branchegenoten: ook buiten Limburg.

Indicatoren

Naast het hoofddoel van ontwikkeling van onze faciliteiten sturen wij ook op:

  • Ontwikkeling van (minimaal) één circulair ontmoetingspunt, door kringloopactiviteiten te combineren met een circulair ambachtscentrum en een informatiepunt voor de burger
  • Het realiseren van een kenniscentrum grondstoffenmanagement: voor Rd4 en toekomstige partners
  • Ontwikkelen partnerschap in twee verschillende grondstofketens: via samenwerking (meer) sluitend maken van circulaire ketens en kwaliteit en kosten beheersbaar ma-ken. In de huidige situatie is een vergelijkbare constructie al bereikt met Smurfit Kappa (oud papier en karton)
  • Kostenbeheersing: door optimaliseren van logistieke processen van aan- en afvoer, door kwaliteitsverbetering, bundeling van volume en het intensiveren van de samenwerking met partners in ketens beperkt Rd4 de transport-, en verwerkingskosten (t.o.v. autonome marktontwikkeling)

Strategische activiteiten

Rd4 richt zich de komende jaren op de volgende strategische activiteiten:

  • Rd4 werkt een ‘masterplan’ uit voor de ontwikkeling en exploitatie van grondstoffenmanagement faciliteiten: i.c. op-, overslag, sorteren en bufferen op de locatie aan de Nijverheidsweg

  • Rd4 richt haar grondstoffenmanagement op kansrijke grondstof ketens, waarmee wij beter in staat zijn om keuzen te maken over o.a. aanbesteding, logistiek, technologie en kwaliteit. Dit zal leiden tot businessontwikkeling

  • Rd4 werkt een nieuw kringloopconcept uit, waarbij - naast verkoop van tweedehands goederen - ook aandacht is voor bewustwording, voorlichting & educatie en (andere) circulaire activiteiten. Eindperspectief is een ‘circulair ambachtscentrum’ voortgekomen vanuit een kringloopactiviteit. Eventueel zoekt Rd4 hier ook de samenwerking op met andere professionele kringloopbedrijven.

  • Rd4 optimaliseert het gehele kringloopproces en integreert deze in het kringloopconcept, waarbij ook waarde wordt toegevoegd aan ontvangen kringloopgoederen. Denk o.a. aan opknappen van meubels. Ook optimaliseren wij de logistiek rondom de kringloopgoederen: o.a. meer efficiëntie en meer vraag-gestuurde verdeling van kringloopgoederen

  • Rd4 ontwikkelt een plan om milieuparken om te bouwen tot grondstoffenparken. Rd4 verkent een bredere samenwerking op Zuid- en Midden-Limburgse schaal voor milieuparken/grondstoffenparken. Rd4 ziet synergie bij afstemming in brengbeleid, acceptatie grondstoffen, data en ICT en transport